Το Δάσος της Βασιλικής ανήκει στο γεωγραφικό χώρο της Μάνης και είναι συνδεδεμένο με τους Μανιάτες, οι οποίοι το θεωρούν ως το δικό τους δάσος. Τόσο για τους Μανιάτες όσο και από τους κατοίκους της Λακωνίας και της ευρύτερης περιοχής το δάσος είναι συνδεδεμένο, αφ’ ενός, με την αναψυχική του σημασία και, αφ’ ετέρου, με την πλούσια χλωρίδα και πανίδα, η οποία παρουσιάζει μεγάλο επιστημονικό και βιολογικό ενδιαφέρον. Η ασύγκριτη σε κάλλος ορεογραφία αναδεικνύει φυσικές ομορφιές, το συνεχόμενο αλπικό τοπίο έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει αλπινισμό, τα μονοπάτια, οι δασόδρομοι και τα ρέματα προκαλούν οικολογικό και πεζοπορικό ενδιαφέρον. Η πανελληνίως γνωστή ύπαρξη της Ι. Μ. Παναγίας της Γιάτρισσας, τα εξωκλήσια του Προφήτη Ηλία στην υψηλότερη κορυφή 2.407 μ., του Αγίου Δημητρίου και του Αγίου Παντελεήμονος προκαλούν θρησκευτικό ενδιαφέρον. Τα ανωτέρω στοιχεία σε συνδυασμό με το δροσερό και υγιεινό κλίμα, το άρωμα των πεύκων και τη γαλήνια ησυχία, αποτελούσαν ανέκαθεν πόλο έλξεως ενός μεγάλου αριθμού παραθεριστών από τη Μεσσηνιακή και Λακωνική Μάνη, αλλά και άλλες περιοχές των αναφερόμενων κυρίως δύο (2) νομών, ενδιαφέρον που έχει σχέση με ξεκούραση, αναψυχή και ανάρρωση.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι πριν αναπτυχθεί ο τουρισμός στις παραλίες, το Δάσος Βασιλικής προσέλκυε μερικές χιλιάδες παραθεριστές κάθε καλοκαίρι. Στη συνείδηση του λαού το δάσος Βασιλικής λειτουργούσε κυρίως ως κέντρο παραθερισμού, ενώ ως δεύτερη συμπληρωματική δραστηριότητα μπορεί να θεωρηθεί η χορήγηση άδειας υλοτομίας μερικών δένδρων πεύκης σε υλοτόμους-ξυλουργούς, κατοίκους της κοινότητας Εξωχωρίου, προκειμένου οι τελευταίοι να κατασκευάσουν και να εμπορευθούν κυρίως ξύλινα νεροβάρελα αλλά και άλλες ξυλοκατασκευές οικιακών σκευών για τις ανάγκες βασικά των παραθεριστών. Οι παραθεριστές συγκεντρώνονταν πριν αλλά και μετά τον πόλεμο του 1940. Παλαιοί παραθεριστές και υλοτόμοι αναφέρουν ότι παραθέριζαν περί τα 4.000 άτομα από τα γύρω χωριά. Ο δασονόμος της περιοχής το 1935 καταγράφει 1.500 παραθεριστές. Ο παραθερισμός γινόταν στις θέσεις Δράκος, Καρτήλιο, Λάκες Βασιλικής, Άγιος Δημήτριος και Παύλη. Το υψόμετρο στις θέσεις αυτές κυμαίνεται από 1.300 έως 1.500 μέτρα. Ο περισσότερος πληθυσμός έμενε σε πρόχειρες καλύβες φτιαγμένες από κλάρες, ξύλα και σκεπασμένες με φλούδες από πεύκα. Αργότερα χρησιμοποιήθηκαν τα νάιλον. Όσοι είχαν οικογενειακή παράδοση παραθερισμού είχαν κατασκευάσει πέτρινες καλύβες. Αξίζει να σημειωθεί ότι για τις διατροφικές ανάγκες αυτού του πληθυσμού, καθημερινά ανέβαιναν με ζώα μανάβηδες από τα διπλανά χωριά και πουλούσαν διάφορα κηπευτικά, έφερναν ψωμί, ακόμα και ψάρια.
Το δάσος της Βασιλικής καλύπτει περίπου 11.000 στρ. δασικής έκτασης κυρίως ελάτης και πεύκης, και εκτείνεται στο νότιο τμήμα της οροσειράς του Ταϋγέτου. Από την θέση Άγ. Δημήτριος μπορούμε να πάρουμε το διεθνές μονοπάτι Ε4 και κατηφορίζοντας συνέχεια να μπούμε στην κοίτη της χαράδρας του Βυρού στη Σκιά του Προφήτη Ηλία και του Χαλασμένου βουνού με κατεύθυνση την Καρδαμύλη. Βαδίζουμε στα ίχνη της αρχαίας Βασιλικής Οδού των βασιλέων της Λακεδαίμωνος που είχαν πρόσβαση στις δυτικές ακτές του Ταινάρου. Περνούμε τις τοποθεσίες Διλάγκαδο και Τροσκονά, και μετά από πορεία 5 – 6 ωρών ανηφορίζουμε στην αριστερή πλαγιά της χαράδρας για το Εξωχώρι (υψόμ. 420μ.) το οποίο απέχει 10 χλμ. οδικώς από την Καρδαμύλη. Για το δάσος της βασιλικής πρόσβαση υπάρχει από το Εξωχώρι με δασικό δρόμο 21 χλμ. Στο όρος του Ταϋγέτου βρίσκεται το δάσος της Βασιλικής, το οποίο έχει ωοειδές σχήμα και θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα δάση της χώρας αφού φιλοξενεί σπάνια είδη δέντρων. Τα αιωνόβια μαυρόπευκα ηλικίας έως και 500 ετών με διάμετρο κορμών που υπερβαίνει ακόμα και το ένα μέτρο αποτελούν σημαντικό καταφύγιο για πολλά είδη ζώων. Οι πληθυσμοί αυτών των δέντρων θεωρούνται πολύτιμα απομεινάρια των πανάρχαιων δασών του βουνού στα οποία, σύμφωνα με τη μυθολογία, κατά την αρχαιότητα έπαιζαν οι νύμφες της περιοχής.
Το Δάσος Βασιλικής είναι απομονωμένο. Η απομόνωση οφείλεται στην ορεογραφία της περιοχής, η οποία περιμετρικά υψώνει κορυφές. Βρίσκεται ολόκληρο στα διοικητικά όρια του Νομού Μεσσηνίας και συνορεύει ανατολικά με το Νομό Λακωνίας. Είναι 8 χιλιόμετρα νότια της κορυφής του Ταϋγέτου. Έχει έκταση 10.900 στρέμμ., εκ των οποίων 6.000 στρ. υψηλό δάσος και το υπόλοιπο αραιό. Τα κύρια δασοπονικά είδη είναι η Μαύρη πεύκη και η Κεφαλληνιακή ελάτη. Η Μαύρη πεύκη καταλαμβάνει εκτάσεις στο κεντρικό τμήμα του δάσους, ενώ η ελάτη περιμετρικά του δάσους. Την περίοδο της κατοχής, επί Ιταλών, εκδηλώθηκε μεγάλη πυρκαγιά στο δάσος, που έκαψε μεγάλες εκτάσεις. Το δάσος επανήλθε με φυσική αναγέννηση και εύκολα μπορεί κανείς να εντοπίσει ομήλικες συστάδες δένδρων ηλικίας σήμερα περί τα 50 έτη. Μέσα στο δάσος ακόμα συναντώνται μεμονωμένα υπερήλικα άτομα πεύκης άνω των διακοσίων και τριακοσίων χρόνων. Συναντώνται ακόμα σε απότομες και δυσπρόσιτες περιοχές και στην περιοχή του Αγίου Δημητρίου. Το υπερθαλάσσιο ύψος του δάσους κυμαίνεται από 950-2.000 μ.
