Κυριολεκτικά άγνωστη αλλά πανέμορφη, άγρια και μεγαλόπρεπη είναι η χαράδρα της Νούπαντης ή Φαράγγι του Φονέα που αρχίζει να σχηματίζεται από το Μοναστήρι της Βαϊδενίτσας (3 χιλιόμετρα μετά την Σαϊδόνα και στον δρόμο προς Εξωχώριο) και καταλήγει μετά από 8 περίπου χιλιόμετρα στην παραλία του Φονέα, μεταξύ Στούπας και Καρδαμύλης. Το φαράγγι αποτελεί τη φυσική έξοδο απορροής των ομβρίων υδάτων μιας μεγάλης ορεινής λεκάνης του Δυτικού Ταϋγέτου που ορίζεται από τις κορυφές Σωτήρας (1.377μ.), Μάραθος ή Ταξιάρχης (1.690μ.), Μαυροβούνα (1.909μ.), Αγιοκήρυκος (1.470μ.), Κάστρο ή Προβορά (1.298μ.), καθώς και από άλλες χαμηλότερες.
Η χαράδρα λοιπόν αποτελεί ένα φυσικό και απροσπέλαστο εμπόδιο για την ταχύτερη επικοινωνία μεταξύ των χωριών Σαϊδόνα – Εξωχώριο και Σαϊδόνα – Προάστιο. Οι κάτοικοι των χωριών που είναι κτισμένα κοντά στο Φαράγγι του Φονέα (Σαϊδόνα, Εξωχώρι,Προάστιο) το ονομάζουν «Νούπαντη» γιατί λένε ότι εκεί στα παλιά χρόνια γίνονταν οι συναντήσεις (τα συναπαντήματα) όταν ένα συνοικέσιο βρισκόταν σε εξέλιξη. Την έξοδο της χαράδρας προς τη θάλασσα την λένε “του Φονέα” γιατί αρκετοί άνθρωποι και ζώα είχαν πνιγεί στην προσπάθεια τους να διαβούν το αφρισμένο ρέμα πριν γίνουν τα γεφύρια. Στα παλαιότερα χρόνια το Φαράγγι του Φονέα φαίνεται ότι έσφυζε από ζωή, καθώς το καλντερίμι που το τέμνει είναι επιμελούς τεχνικής, ενώ ακόμη διακρίνονται εγκαταλελειμμένα ελαιοχώραφα με προστατευτικές ξερολιθιές, μαντριά και πιθανός νερόμυλος.Το Φαράγγι του Φονέα είναι γεμάτο με σπήλαια που πολλά απ’ αυτά είναι απροσπέλαστα. Σε ένα από αυτά είχε βρεθεί, την δεκαετία του 1970, ένα αγγείο της Γεωμετρικής εποχής που τώρα κοσμεί το αρχαιολογικό μουσείο της Αθήνας. Στα σπήλαια αυτά φωλιάζουν γεράκια, κιρκινέζια, κίσσες, κοράκια, αγριοπερίστερα κ.λπ. που τα κρωξίματά τους είναι ο μοναδικός ήχος που διαταράσσει την απόλυτη σιωπή. Μέσα στη χαράδρα που είναι κατάφυτη από δάφνες και όλων των λογιών τα δένδρα, υπάρχουν πολλά είδη αγριολούλουδων και αρωματικών φυτών (από άγριες ορχιδέες μέχρι ρίγανη και μέντα). Επίσης, ζουν χελώνες, αλεπούδες, νυφίτσες, σκίουροι, σκαντζόχοιροι, κουνάβια, τσακάλια κ.λπ. και την Άνοιξη πανέμορφες κίτρινες και πορτοκαλί πεταλούδες.
Μια εντυπωσιακή ανθρώπινη παρέμβαση στη χαράδρα είναι το Μονοκάμαρο Πετρογέφυρο του Προαστίου, που χτίστηκε τη δεκαετία του 1930. Το άνοιγμα της καμάρας του είναι 15 μέτρα, έχει ύψος 22 μέτρα και συνολικό μήκος 25 μέτρα και για την εποχή του αποτελεί ένα τεχνικό επίτευγμα. Το μονοπάτι της κοίτης έχει συνολικό μήκος 6.750 μέτρα και υπολογίζεται πως για τη διάσχιση του Φαραγγιού του Φονέα από το Μοναστήρι της Βαϊδενίτσας μέχρι την παραλία του Φονέα είναι από 5,30 έως 6,30 ώρες.
Η διαδρομή χωρίζεται τμήματα:
-Το Ανάντη, με μήκος 2.500 μέτρα, το οποίο αρχίζει από την I.Μ. Βαϊδενίτσας και καταλήγει στη διασταύρωση με το καλντερίμι σύνδεσης της Σαϊδόνας με το Εξωχώρι.
-Το Μεσαίο, μήκους 1.900 μέτρων, από τη διασταύρωση ως το Μονοκάμαρο Πετρογέφυρο του Προαστίου.
-Το Κατάντη, μήκους 2.350 μέτρων, από το Μονοκάμαρο Πετρογέφυρο ως την έξοδο στην παραλία του Φονέα.
Tα αξιοθέατα που συναντά ο περιπατητής στη διαδρομή είναι:
Στην αρχή του μονοπατιού το Μοναστήρι Βαϊδενίτσας, τον Πύργος του Κιτρινιάρn, το Μοναστήρι Σαμουήλ, το «Σπήλαιο των Μελιγγών», το περίεργο «Καμίνι» και το Μονοκάμαρο Πετρογέφυρο και στο τελευταίο τμήμα του μονοπατιού τις «Επτά Σκάλες», τα «Δυο Καμίνια» και την θαυμάσια Παραλία του Φονέα. Ο πεζοπόρος έχει τη δυνατότητα να διασχίσει το μονοπάτι ολόκληρο ή τμηματικά και ακόμα να μεταβεί από το Εξωχώρι στη Σαϊδώνα.
Mέσω του συντηρημένου λιθόστρωτου μονοπατιού που αρχίζει έξω από την Σαϊδόνα, σε 30΄φτάνεις στο μέσο του φαραγγιού και από εκεί θέλεις 3:30΄- 4 ώρες για να φτάσεις στην παραλία του Φονέα. Δεν είναι καθόλου δύσκολο. Είναι γενικά περπατητό.
