Το φαράγγι της Νέδας, το οποίο διασχίζει κι ο ομώνυμος ποταμός, αποτελεί μια μοναδική συνάντηση των μυστήριων της ελληνικής μυθολογίας με τους θησαυρούς της Ελληνικής φύσης.Ο ποταμός Νέδα, πήρε το όνομά του από τη νύμφη Νέδα, θεότητα των υδάτων και κόρη του Ωκεανού. Εδώ, λέει ο μύθος, όταν η Ρέα γέννησε στο Λύκαιον Όρος τον Δία, εμπιστεύτηκε την ανατροφή του στη νύμφη Νέδα και σε άλλες δύο νύμφες τη Θεισόα και την Αγνώ. Πολύτιμες πληροφορίες για τη Νέδα άφησε ο Παυσανίας. Μας ενημερώνει ότι ήταν πλωτή για μικρά πλοία και έχουν βρεθεί ίχνη από αγκυροβόλια, ενώ εκεί γύρω βρισκόταν και η ιερή σπηλιά της Μέλαινας Δήμητρας. Πρόκειται για το μοναδικό ελληνικό ποτάμι με όνομα θηλυκού γένους. Πηγάζει από το Λυκαίον Όρος, στα ορεινά της Μεσσηνίας πολύ κοντά στην Ανδρίτσαινα.Τα νερά της, ύστερα από 32 χιλιόμετρα φυσικής ομορφιάς που αποτελούν τα φυσικά όρια των νομών Ηλείας-Μεσσηνίας, εκβάλλει στο Ιόνιο στη θέση Ελαία, λίγο έξω από την Κυπαρισσία. Χαρακτηρίζεται από μοναδική βλάστηση, κατάφυτες πλαγιές, πλατάνια, αγριοβελανιδιές, φτέρες, συκιές και πουρνάρια – αλλά και με ιδιαίτερα πλούσια πανίδα, αποτελούμενη από βίδρες, σπάνια ερπετά και είδη νυχτερίδων (που υπάρχουν στο σπήλαιο του Στομίου), καβούρια και πεταλούδες προσδίδουν ιδιαίτερη οικολογική σημασία στην περιοχή.
Το ποτάμι αλλού στενεύει υπερβολικά και γίνεται βαθύ και ορμητικό και αλλού πλαταίνει σχηματίζοντας γαλήνιες λιμνούλες. Οι καταρράκτες- συνολικά τρεις σε διάφορα σημεία της πορείας – καταλήγουν σε μικρές φυσικές πισίνες, όπου η διαύγεια και οι τυρκουάζ χρωματισμοί του νερού εντυπωσιάζουν. Το συγκεκριμένο σημείο, αυτό με τους καταρράκτες, αποτελεί ίσως το πιο προβεβλημένο σημείο της Νέδα. Σε μια πλαγιά βρίσκεται το εκκλησάκι της Παναγιάς και λίγο πιο πάνω η εσοχή, όπου σύμφωνα με την παράδοση βρέθηκε η θαυματουργή εικόνα. Λίγο πιο κάτω βρίσκεται το Στόμιο μια μεγάλη σπηλιά μήκους περίπου 80μ. μοναδικής ομορφιάς, απ’ όπου περνούν τα νερά του ποταμού. Το Στόμιο ονομάζεται και ως πύλη του «κάτω κόσμου» και αποτελεί σημείο όπου βρίσκονται χιλιάδες αγριοπερίστερα και νυχτερίδες.
Πριν την είσοδο του Στομίου και σε απόσταση 150μ. από την κοίτη της Νέδας, γκρεμίζονται τ’ αφρισμένα νερά του περίφημου καταρράκτη ύψους 50 μ., που ξεπροβάλλει από ένα εντυπωσιακό φαράγγι το οποίο σχηματίζεται από θεόρατους βράχους. Οι είσοδοι προς το φαράγγι είναι διάφορες. Η συνολική πορεία για τη διάσχιση του φαραγγιού από την αρχή ως το τέλος του, απαιτεί 7 με 8 ώρες. Σε κάποια σημεία το περπάτημα μέσα στο ποτάμι είναι υποχρεωτικό, ενώ σε κάποια άλλα χρειάζεται ακόμα και κολύμπι! Η καλύτερη περίοδος για την επίσκεψη στο φαράγγι της Νέδας κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών και στις αρχές φθινοπώρου, οπότε και υπάρχουν λιγότερα νερά. Πάντως είναι πιο ενδεδειγμένο να ακολουθήσουμε τις εξορμήσεις που κάνουν οι τοπικοί σύλλογοι και φυσιολατρικοί όμιλοι καθώς και εξειδικευμένες εταιρείες η εξειδικευμένοι τοπικοί οδηγοί.
